Haberler

Erhan DEMIRTAS

Kent içi ulasimda büyük bir öneme sahip olan banliyö tren seferleri 19 Haziran 2013 tarihinde durdurulmustu. Dönemin Ulastirma, Denizcilik ve Haberlesme Bakani Binali Yildirim, iki yil önce yaptigi açiklamada, Marmaray projesi nedeniyle durdurulan tren seferlerinin 2 yil sonra hizmete açilacagini belirtmisti. Yildirim’in yaptigi açiklamanin üstünden tam 2 yil geçmesine ragmen tren seferleri henüz baslamadi. Ana Hat Trenlerinin durduruldugu 31 Ocak 2012’den beri Haydarpasa Gari’ndan da trenler kalkmiyor. Yüksek hizli tren seferleri Pendik’ten yolcu alarak yoluna devam ediyor. Peki, banliyö tren seferleri ne zaman baslayacak?

2016’NIN SONUNA KALDI

Marmaray Projesi’nin ikinci etabi olan, “Gebze- Haydarpasa, Sirkeci-Halkali Banliyö Hatlarinin iyilestirilmesi” için ilk ihale 2006 yilinda yapildi. AMD(Alstrom-Marubeni-Dogus) sirketinin kazandigi ilk ihale 2010 yilinda feshedildi. Ikinci kez yapilan Marmaray Projesi’ni ise Obrascon Huarte Lain(OHL) SA-Dimetronic Ortak girisimi kazandi. 2014 yili sonunda OHL’de maliyet artisini gerekçe göstererek isi yavaslatti. OHL yalnizca kendisine teslim edilen hatlari sökmek disinda yalnizca Gebze-Pendik arasi üç yolun insasi konusunda faaliyet yürüttü. Ulastirma Bakanligi, firmaya Haziran 2015’te bitmesi gereken hatlarin tamamlanmasi için ek süre verdi. Bakanliktan yapilan açiklamaya göre; Ispanyol konsorsiyum 8 Haziran’dan itibaren çalismalara yeniden basladi. Gebze-Pendik arasindaki yolun 2015 yilinin sonunda; Halkali-Kazliçesme hattinin Eylül 2016’da; Ayrilikçesme-Pendik hattinin ise 2016’nin sonunda bitirilecegi açiklandi.

ISTASYONLAR NE OLACAK?

Kadiköy’ün kültürel ve tarihi dokusu açisindan önemli bir yere sahip olan tren yollari ve istasyonlari iki yildir sessiz. Bugüne kadar Pendik-Ayrilikçesme arasinda raylarin sökülmesinden baska bir ilerleme saglanamayan tren yollari santiye alanini andiriyor. Peki, Kadiköy’ün tarihi simgelerinden olan istasyonlar yeni projede kullanilacak mi?

Ulastirma Denizcilik ve Haberlesme Bakanligi’na 2012 yilinda yanitlanmasi talebiyle yazdigimiz dilekçede Kadiköy sinirlari içerisinde kalan tren istasyonlarinin muhafaza edilip edilmeyecegini sormustuk. Bakanlik, Kiziltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye ve Bostanci istasyonlarinin tarihi öneme sahip olmasi nedeniyle yerinde korunacagi cevabini vermisti. Ancak Bakanlik konuyla ilgili olarak yeniden ilettigimiz sorulara henüz yanit vermedi.

TCDD çalisani ve Haydarpasa Dayanismasi üyesi Tugay Kartal, istasyonlarin yeni projede kullanilmayacagini iddia ediyor. Marmaray projesinde peronlarin ortada yer alacagini ifade eden Kartal, yolcularin peronla alttan ya da üstten ulasmak zorunda kalacaklari için mevcut istasyonlarin kullanilmak istenmedigini belirtti. Demiryollari için hazirlanan istasyonlarin yeni projeye entegre edilmesi gerektigini söyleyen Kartal, Kadiköy için tarihi ve kültürel degeri olan bu istasyonlarin kentin belleginden çikarilmamasi görüsünü paylasti.

Demiryollari üzerindeki tas yapi ve köprülerin koruma kurulunun almis oldugu kararlarla tarihi eser olarak tescillendigini ve sökülerek Haydarpasa kusak hattina tasinacagini belirten Kartal, istasyonlar hakkinda su bilgileri paylasti: “Sögütlüçesme istasyonu viyadük üzerine kurulmus olan TCDD bünyesindeki tek istasyondur. Kiziltoprak, Feneryolu ve Erenköy istasyonlari hatlar sökülmeden hemen önce restorasyonlari yapilmis ve saglam durumdadir.  Hattin üzerinde köprü seklinde olan Göztepe tren istasyonu proje kapsaminda askiya alinarak altindan 3. bir hat daha geçirilmeye çalisilacaktir. Suadiye istasyonu ise hatlarin söküm ve peronlarin yikim çalismalari esnasindan zarar gördü bu yüzden bu istasyonda yeniden ve acilen bakim çalismalari yapilmasi gerekiyor. Bostanci istasyonu ise hatlar kapanmadan önce restorasyondan geçti, suan için Bostanci istasyonunda sikintili bir durum görünmüyor.”

“ESKI HATLAR IHTIYACI KARSILIYORDU”

Yeni projede mevcut banliyö güzergâhina ekleme yapilarak hattin genisletilecegini söyleyen Kartal, “Marmaray ve hizli trenler geçerken ses perdesi (duvar) olusturulacaktir. Bu durum yolcularin tarihi istasyonlari ve çevreyi görmesini engelleyecektir” dedi. Tren trafik güvenligi açisindan koruma/ses duvarlarinin gerekli oldugunu ifade eden Kartal, eski banliyö hatlarinin sehir içi ulasimindaki ihtiyaci karsiladiginin altini çizdi. “Marmaray,  metro hattina baglanip sehir içi ulasimda hizmet verebilirdi, proje tamamlaninca Marmaray trenlerinin tamaminin tüpe girmesine gerek yoktur bazilari Haydarpasa Gar’da sonlandirilmali, Haydarpasa Vapur iskelesi islevi sürdürülmelidir ” diye konustu.

“BITIRILMESI ZOR”

Banliyö tren seferlerinin neden belirlenen tarihte baslamadigi hakkinda da bilgi veren Kartal, Marmaray projesinin 2006 yilinda basladigini ve iki ihale sonrasinda firmalarin TCDD ile ödemelerde uyusmazlik yasayip is biraktigini açikladi. Iki yildan beri çalismalarda ilerleme kaydedilmedigini ifade eden Kartal, çalismalarin 2016’nin sonunda tamamlanacagini hatirlatti. “Su an tüm çalisma raylarin sökülmesi asamasinda. Gebze- Pendik arasindaki çalismaya bakilirsa; saglam zemin bulununca beton dökülerek demir yolu hatti olusturmayi amaçliyorlar” diyen Kartal, projenin 2016 yilinda da bitmeyecegi görüsünde.

“GAR OLARAK KALMALI”

Haydarpasa Gari 2010’daki yangindan sonra fiziki olarak fazlasiyla yipranmis durumda. Yangin çikmadan önce TCDD’nin Istanbul Teknik Üniversitesi ile restorasyon çalismalari için sözlesme imzaladigini söyleyen Tugay Kartal, “Kurul onayindan geçen ve ihale süreci tamamlanan restorasyon projesi ile mevcut yapiya eklentiler olacagindan ve Garin tarihi yapisinin bozulacagindan Kadiköy Belediyesi ruhsat basvurusunu kabul etmedi bu nedenle de çalismalar baslayamadi” dedi. Haydarpasa ve Sirkeci garlarinin disinda Istanbul’da merkezi bir garin olmadigini söyleyen Kartal, “Merkez garlari olmadan ana hat tren isletmeciliginin gerçeklestirilmesi, diger ulasim modlari ile rekabet edilebilmesi ve ileriye dönük planlamalarin yapilmasi mümkün degildir. Maalesef demir yollari üzerindeki yatirimlar insaat sektörü üzerinden para kazanmanin araci olarak kullaniliyor” diye konustu. Kartal, Haydarpasa ve Sirkeci Gari’nin aslina uygun restore edilerek endüstriyel demiryolu islevini sürdürmesi gerektigini ekledi. 

 

KUTU

100 MILYON YOLCU MAHRUM

Tren seferlerinin baslamamasini protesto eden Haydarpasa Dayanismasi, hem Haydarpasa Gari’nin yeniden hizmete açilmasini hem de banliyö tren seferlerinin yeniden baslamasini talep etti. Tren seferlerinin durdurulmasindan tam iki yil sonra yani 19 Haziran 2015 günü Haydarpasa Gari önünde bir araya gelen Dayanisma üyeleri “Nerede Trenlerim”, “Trenlerimizi Bekliyoruz” dövizlerini tasidi.

Grup adina basin açiklamasini okuyan Mimarlar Odasi Genel Baskani Eyüp Muhcu, 2006 yilinda baslayan Marmaray projesinin ulasim hakkinin engellenmesi ve keyfi uygulamalarin araci haline geldigini ifade etti. Banliyö tren seferlerinin 18 Haziran 2015 tarihinde baslamasi gerektigini belirten Muhcu, “Bugüne kadar ancak Pendik-Ayrilikçesme, Kazliçesme-Halkali arasinda yollarin sökülmesinden baska ilerleme saglanamamistir. Verilen sözler yerine getirilmemistir” dedi

“TREN ÇARPAR”

Tren seferlerinin durdurulmasi nedeniyle yurttaslarin ulasim ve kamu hizmetlerinden mahrum kaldigini vurgulayan Muhcu, ana hat trenlerinden 7 milyon, banliyö trenlerinden ise 29 milyon yolcunun yararlanamadigi bilgisini verdi. 1 yilda 36 milyon yolcunun trenlerden yararlanamadigini belirten Muhcu, Bugüne kadar yaklasik 100 milyon yolcu trenlerden mahrum birakilmistir. Bundan dolayi milyonlarca insan ulasim güçlügü içinde yasamini idame ettirmeye çalismaktadir” dedi.

Gezi Direnisi ve 7 Haziran seçimlerinden yeni bir dönemin basladigini belirten Muhcu basin açiklamasina söyle devam etti: “Artik yeni bir süreç, yeni bir umudun kapisi açilmistir. Bütün toplumsal muhalefet çevreleri halkin isaret ettigi bu yolda yürümek tarihsel sorumlulugunu üstlenmistir. Bizler Haydarpasa Dayanismasi dayanismacilari olarak, sürecin takipçisi olacagiz. Trenlerimizi Haydarpasa Gari’nda beklemeye devam edecegiz. Unutmayin; trenleri ranta alet edenleri ve sözünü yerine getirmeyenleri tren çarpar.”